“Suçluluk dönemi” bitti, düşünce üretimi yeniden canlanıyor. Sosyalizm hayalini ütopya olmaktan çıkaran Marksizm, bir eski zaman düşüncesi değil. Hayatın her alanını anlamayı sağlayan bir düşünme biçimi, yorumlama yöntemi, derinlikli bir felsefe, yüksek bir soyutlama yetisi.
Sanat ve estetik denemelerinin ışığında okunduğunda Dorian Gray’in Portresi, Wilde’ın hümorları arasında görünmez olan çağına dair entelektüel kavrayışının bir başka ifadesidir: Güzelliğin baştan çıkarıcılığına dair bir günah hikâyesi değildir söz konusu olan aksine karakterin inşasının sanat eseri yaratmaya benzerliğine dair hakiki bir refleksiyondur.
“Ahlak Ötesi Anlamda Doğru ve Yalan Üzerine” birinci sınıf bir felsefe klasiğidir. Nietzsche, bu yazısında dehşet bir uçuruma işaret eder: İnsan, hakikatlere ulaşmış olduğuna inanarak kibirlense de dilin olanaklarının dürüst değerlendirmesi bu inancı boşa çıkarır. “Müzik ve Söz Üzerine”de ise sözün ve mekanik bir hesapçılığın tek baskın yeti konumuna yerleşip müzikal/Dionysosçu kuvvetlerin unutulmasıyla çoktan savaşmaya başlamıştır.
